خار پاشنه به علت رسوب کلسیم به شکل یک زائده ی استخوانی شکل در قسمت زیرین استخوان پاشنه می باشد. تشخیص آن با عکس برداری اشعه ایکس انجام می شود. هر دردی در پاشنه به دلیل Heel Spur نیست. گرچه اکثریت مردم درد پلانتار فاشیاتیس را با درد خار پاشنه اشتباه می گیرند؛ تشخیص این موضوع توسط پزشک با عکس برداری انجام می شود. پلنتار فاشیاتیس یا همان التهاب فاشیای کف پا، درد شدید در پاشنه ی پا است که به علت Overuseیا پاره شدن فاشیای کف پا حس می شود.
از کجا بفهمم درد پاشنه ی پا بخاطر خار پاشنه است یا پلنتار فاشیاتیس؟
این تشخیص به این راحتی نیست و باید توسط پزشک و ارتوزیست بررسی شود اما از تفاوت های بارز آن ها این است که در التهاب فاشیای کف پایی فرد درد صبحگاهی را تجربه می کند اما بعد از مدت کوتاهی راه رفتن این درد آرام می شود ولی این درد در طول روز هم با فرد خواهد بود و التیام آن با راه رفتن است در حالیکه در خار پاشنه فرد با افزایش فعالیت درد را تجربه می کند و برای التیام آن نیاز به استراحت دارد. نکته ی جالب توجه این است که پلنتار فاشیاتیس به مرور زمان باعث خار پاشنه می شود پس نباید به درد آن بی توجه بود
علائم و نشانه‌های خار پاشنه
علائم خار پاشنه می‌تواند بسیار متغیر باشد و ممکن است شامل موارد زیر شود:
- درد تیز و ناگهانی: بسیاری از افراد مبتلا به خار پاشنه درد تیز و شدیدی را در زیر پاشنه تجربه می‌کنند، به‌خصوص هنگام ایستادن پس از خواب یا نشستن طولانی‌مدت. این درد معمولاً با شروع حرکت یا قدم‌های اولیه بیشتر است و ممکن است به‌مرور کاهش یابد.
- التهاب و تورم: التهاب در ناحیه پاشنه می‌تواند باعث قرمزی و حساسیت به لمس شود.
- احساس سوزش: برخی افراد احساس سوزش یا ناراحتی در قوس پا دارند که ناشی از التهاب بافت‌های نرم است.
- درد مداوم: در موارد شدید، درد ممکن است در طول روز به‌ویژه بعد از فعالیت‌های طولانی‌مدت مانند ایستادن یا راه رفتن بدتر شود.
علت ایجاد خار پاشنه چیست؟
در زیر به علل شایع درد پاشنه اشاره می کنیم:
- اختلالات ساختاری پا
- صافی کف پا
- High Arched feet یا قوس بیش از حد کف پا
- پوشیدن مکرر کفش نا مناسب
- Overuse
- ایستادن برای ساعت های طولانی
بیشتر بخوانید: اسکن کف پا
روش‌های پیشگیری از خار پاشنه
پیشگیری از خار پاشنه نیازمند رعایت اصولی است که فشار روی پاشنه و پلانتار فاشیا را کاهش دهد:
- استفاده از کفش مناسب: پوشیدن کفش‌هایی که قوس پا را به‌خوبی حمایت می‌کنند و پاشنه نرمی دارند، می‌تواند به جلوگیری از خار پاشنه کمک کند.
- ورزش و حرکات کششی: انجام حرکات کششی ساده برای تقویت عضلات پا و کاهش کشیدگی پلانتار فاشیا و عضلات ساق پا مؤثر است. ورزش‌هایی مانند کشش عضلات پشت ساق و ماساژ کف پا با توپ‌های ماساژ به جلوگیری از این عارضه کمک می‌کند.
- حفظ وزن مناسب: اضافه‌وزن فشار زیادی بر روی پاشنه پا وارد می‌کند و خطر خار پاشنه را افزایش می‌دهد. کنترل وزن می‌تواند این فشار را کاهش دهد.
- پرهیز از فعالیت‌های پر فشار: فعالیت‌هایی مانند دویدن یا ایستادن طولانی‌مدت روی سطوح سخت می‌تواند فشار زیادی بر روی پاشنه پا وارد کند. جایگزینی این فعالیت‌ها با ورزش‌های کم‌فشار مثل شنا و دوچرخه‌سواری می‌تواند مفید باشد.
درمان خار پاشنه
درمان به دو بخش درمان جراحی و درمان غیر جراحی تقسیم می شود درمان جراحی عموما توصیه نمی شود مگر در موارد کمی که درمان غیر جراحی نتوانسته باشد درد را تسکین دهد
درمان غیر جراحی
بر اساس شدت درد و علائم آن ، درمانگر تشخیص می دهد که کدام یک از درمان های زیر انجام شود. گرچه معمولا از ترکیب دو یا چند روش استفاده می شود.
- ارتز تحتانی
- فیزیوتراپی
- تزریق کورتیکواستروئید
درمان ارتزی خار پاشنه و پلنتار فاشیاتیس
درمان ارتزی خار پاشنه و پلنتار فاشیاتیساز آنجایی که خار پاشنه و پلانتار فاشیاتیس اختلالات ثانویه هستند و به دنبال مشکل یا بیماری اولیه رخ داده اند، درمان ارتزی بسیار التیام دهنده ی درد و از روش های پاسخگو در درمان است. در این مقاله به برخی از روش ها برای درمان آن درد اشاره می کنیم:
- کفی طبی بر اساس اسکن کف پا
- کفش طبی مخصوص پاشنه
- صندل مخصوص پاشنه
- آتل شبانه پاشنه و پلنتار فاشیاتیس
- پد پاشنه ی سیلیکونی برای پاشنه
- کفی سیلیکونی پاشنه
روش‌های خانگی تسکین درد خار پاشنه
برای کاهش درد خار پاشنه، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- استفاده از یخ: گذاشتن یخ بر روی پاشنه به مدت 15 تا 20 دقیقه می‌تواند التهاب و درد را کاهش دهد. این کار را چند بار در روز تکرار کنید.
- تمرینات کششی: کشش عضلات پشت ساق و پلانتار فاشیا می‌تواند به کاهش درد کمک کند. حرکت کششی انگشتان به سمت بالا یا ماساژ کف پا با یک توپ تنیس از تمرینات مؤثر هستند.
- استفاده از ارتزهای طبی: کفی‌های طبی که در کفش قرار می‌گیرند، می‌توانند فشار را از روی پاشنه کاهش دهند و تسکین فوری ایجاد کنند.
- استراحت و کاهش فعالیت: اگر درد شدید دارید، استراحت کافی به پاها و کاهش فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر پاشنه وارد می‌کنند، می‌تواند به بهبود کمک کند.
کلام آخر
خار پاشنه ممکن است یک مشکل شایع و ناراحت‌کننده باشد، اما با پیشگیری و استفاده از روش‌های درمانی مناسب می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد یا درد آن را کاهش داد. در صورت تداوم درد یا افزایش شدت آن، بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا درمان مناسبی برای شما در نظر گرفته شود. کادر مجرب کلینیک ارتوپدی فنی آریاپایا برای بیماران با خار پاشنه و یا التهاب فاشیای کف پا با توجه به اسکن کف پا و درمان های نوین ارائه می دهند.