نوزادان ممکن است به دلایل مختلفی دچار ناهنجاری‌های جمجمه شوند، که اغلب ناشی از فشارهای وارده به سر در رحم یا به دلیل عادات خوابیدن پس از تولد است. ارتز کرانیال هلمت یک روش درمانی است که برای اصلاح فرم سر نوزاد در مواردی نظیر پلاژیوسفالی (Plagiocephaly) استفاده می‌شود. در این مقاله، به بررسی این روش درمانی و دوره‌های حساس شکل‌گیری سر نوزاد خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: ساخت کفش دیابتی در کرج
رشد جمجمه از مهم ترین بخش رشد نوزادان است. متخصصین اطفال در چکاپ نوزادان نسبت اندازه ی عرض و طول سر را می سنجند. و اگر این نسبت این اندازه گیری نرمال نباشد یعنی جمجمه ی نوزاد دچار بدشکلی می باشد.
دفورمیتی جمجمه نوزادان به سه نوع کلی تقسیم می شود:
- دفورمیتی پوزیشنال
- جوش خوردگی زود هنگام سچورهای سر
- دفورمیتی سندرومیک
تعریف پلاژیوسفالی برای اصلاح فرم سر نوزاد
پلاژیوسفالی نوعی تختی غیرطبیعی در پشت یا کناره سر نوزاد است که معمولاً به دلیل خوابیدن طولانی‌مدت نوزادان بر روی یک طرف سر ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند به اختلالات بینایی، شنوایی و حتی تأخیر در رشد موتوری منجر شود.
نقش ارتز کرانیال هلمت
ارتز کرانیال هلمت یک کلاه‌گیس مخصوص است که برای نوزادان طراحی شده تا فشار موزونی به جمجمه وارد آورد، جهت اصلاح فرم و جلوگیری از تخت شدن قسمت‌هایی از سر. این دستگاه باید توسط یک متخصص ارتوپدی تنظیم شود و زیر نظر دقیق پزشکان و متخصصان اطفال استفاده شود.
چه زمانی باید استفاده از ارتز کرانیال هلمت را شروع کرد؟
زمان طلایی برای استفاده از ارتز کرانیال هلمت معمولاً بین 4 تا 6 ماهگی نوزاد است. در این دوره، جمجمه نوزاد هنوز نرم و قابل شکل‌گیری است و فشار ملایم ارتز می‌تواند به بهترین شکل ممکن فرم سر را تغییر دهد. استفاده از ارتز پس از این دوره نیز امکان‌پذیر است ولی کارایی آن کاهش می‌یابد زیرا جمجمه سخت‌تر و کمتر قابل تغییر می‌شود.
سر نوزاد تا چند ماهگی شکل میگیرد
جمجمه نوزاد تا حدود 12 تا 18 ماهگی در حال رشد و تکامل است. در این دوره، استخوان‌های جمجمه هنوز به طور کامل به هم متصل نشده‌اند و فرصت تغییر شکل وجود دارد. بنابراین، این دوره به عنوان زمان ایده‌آل برای اصلاحات ارتوپدی در نظر گرفته می‌شود.
گولدن تایم تشخیص و درمان بدشکلی در ناحیه ی کرانیال در بازه ی ١ تا ١٨ ماهگی کودک است. گاهی رویش موی نوزاد بدشکلی را پوشش می دهد و والدین را گمراه می کند ولی والدین باید بدانند که از نظر علمی بدشکلی جمجمه در ضریب هوشی و یادگیری نیز تاثیر دارد.
ارتز کرانیال هلمت از مهم ترین بخش درمان این دفورمیتی شمرده می شود.ارتز کرانیال سر نوزاد را دربرگرفته ولی به هیچ عنوان فشاری به آن وارد نمی کند.هدف از تجویز ارتز جمجمه هدایت رشد سر در جهت صحیح به مرور زمان است.اما به علت حساسیت در ساخت ارتز کرانیال هلمت، انتخاب ارتوزیست حرفه ای بسیار اهمیت دارد.
مراقبت‌های لازم هنگام استفاده از ارتز کرانیال هلمت
- بررسی‌های منظم: نوزاد باید به طور منظم تحت بررسی‌های پزشکی قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که ارتز به درستی فیت است و هیچ گونه فشار غیرضروری به سر وارد نمی‌شود.
- تنظیم مداوم: با رشد نوزاد، ارتز باید به طور مداوم تنظیم شود تا از اندازه مناسب برخوردار باشد.
- بهداشت: پوست زیر ارتز باید تمیز و خشک نگه داشته شود تا از بروز عفونت یا التهاب جلوگیری شود.
ارتوزیست مرکز آریاپایا با استفاده از تجربه و دانش علمی پروسه ی درمان فرزند عزیزتان را به بهترین روش کامل خواهد کرد.تعهد در درمان، مهم ترین بخش حرفه ی ماست.
نتیجه‌گیری
استفاده از ارتز کرانیال هلمت می‌تواند یک راهکار مؤثر برای اصلاح فرم سر نوزاد باشد، به ویژه در مواردی که ناهنجاری‌های جمجمه ممکن است بر سلامت کلی و ظاهر آن‌ها تأثیر بگذارد. با این حال، توجه دقیق به زمان‌بندی شروع درمان، نظارت مداوم و رعایت دقیق دستورالعمل‌های پزشکی اهمیت زیادی دارد تا اطمینان حاصل شود که بهترین نتایج ممکن به دست آید.